ÖTV Muafiyetli Araç Mirası: Devir Süreci ve Güncel Düzenlemeler

ÖTV Muafiyetli Araçların Miras Durumu ve Güncel Yasal Düzenlemeler

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetiyle satın alınan araçların miras yoluyla intikali, belirli yasal düzenlemelere tabidir. Engelli bireylerin bu muafiyetten faydalanarak edindikleri araçların, vefat durumunda mirasçılara geçiş süreci ve sonrasında dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıda detaylı olarak açıklanmıştır.

ÖTV Muafiyetli Araçların Mirasçılara Devri Nasıl Yapılır?

ÖTV muafiyetli bir araç, sahibinin vefat etmesi halinde mirasçılara aşağıdaki prosedürlere göre devredilir:

1. Veraset Yoluyla İntikal:

   • Engelli bireyin vefatı durumunda, ÖTV muafiyetli araç diğer miraslarla birlikte mirasçılara intikal eder.
   • Vergi Usul Kanunu ve ÖTV Kanunu gereğince, mirasçılar aracın devri için veraset ilamı (mirasçılık belgesi) çıkarmalıdır.

2. Noter ve Trafik Tescil İşlemleri:

   • Mirasçılar, aracın devri için noter aracılığıyla veraset işlemlerini başlatmalıdır.
   • Trafik tescil işlemleri sırasında mirasçılar, aracı üzerlerine kayıt ettirmek için noter ve nüfus müdürlüğünden gerekli belgeleri temin etmelidir.

3. Mirasçılar Arasında Anlaşma:

   • Eğer mirasçılar, aracı tek bir kişi üzerine devretmek isterse diğer mirasçılar noter huzurunda feragat belgesi vermelidir.

4. ÖTV Ödemesi Gerekmeksizin Mirasçılara Geçiş:

   • Araç, veraset yoluyla devredildiğinde ÖTV tahsil edilmez.
   • Ancak, mirasçılar aracı 5 yıl içinde satmak isterse, ilk alımda ödenmeyen ÖTV’yi ödemek zorundadır.

Engelli Aracı Miras Kaldığında ÖTV Ödenir mi?

• ÖTV Ödenmez:
  Engelli bireyin vefat etmesi halinde, ÖTV muafiyetiyle alınan araç mirasçılara intikal ettiğinde ÖTV talep edilmez.
• Satış Durumunda ÖTV Gerekliliği:
  • Eğer araç, 5 yıllık süre dolmadan satılmak istenirse, satın alma sırasında ödenmeyen ÖTV'nin ödenmesi gerekir.
  • 5 yılı doldurmuş araçlar, herhangi bir vergi yükü olmaksızın satılabilir.

ÖTV Muafiyetli Araçların Satışında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

ÖTV muafiyetli araçların satışında dikkat edilmesi gereken önemli noktalar:

1. 5 Yıllık Satış Yasağı:

   • ÖTV’siz alınan araçlar 5 yıl boyunca satılamaz veya devredilemez.
   • 5 yıldan önce satılması durumunda, muafiyet kapsamında alınan ÖTV'nin tamamının ödenmesi gerekir.

2. Mirasçılar Tarafından Satış:

   • Eğer araç bir mirasçı tarafından devralınmışsa ve miras paylaşımı yapılmışsa, mirasçılar aracı satabilir.
   • Ancak, 5 yıllık süre dolmamışsa ÖTV ödenmek zorundadır.

3. Engelli Raporu ile Tekrar Alım:

   • 5 yıl tamamlanmadan araç satılırsa, mirasçı veya engelli birey yeni bir ÖTV muafiyetli araç satın alamaz.
   • Yeni bir ÖTV’siz araç almak için önceki aracın 5 yıllık kullanım süresinin tamamlanmış olması gerekir.

Yerli Katkı Oranı Nedir ve ÖTV Muafiyetini Nasıl Etkiler?

Yerli katkı oranı, bir aracın üretiminde kullanılan parçaların ve iş gücünün ne kadarının Türkiye’de üretildiğini gösteren bir orandır.

• Yeni Düzenleme (2024):

  • 27 Aralık 2024'te yürürlüğe giren yasa gereği, ÖTV muafiyeti kapsamında alınan araçların yerli katkı oranının en az %40 olması gerekmektedir.
  • Bu, ithal araçların ÖTV muafiyetiyle satın alınmasını zorlaştıracaktır.
  • Yalnızca Türkiye’de üretilen ve en az %40 yerli katkı oranına sahip olan araçlar için ÖTV muafiyeti uygulanacaktır.

• ÖTV Muafiyeti Üzerindeki Etkisi:

  • İthal araçlar için ÖTV muafiyeti kaldırılabilir veya azaltılabilir.
  • ÖTV’siz araç almak isteyen engelli bireyler ve mirasçılar, araç tercihlerinde yerli üretime yönlendirilecektir.

ÖTV Muafiyetli Araçların Elde Tutma Süresi Ne Kadardır?

ÖTV muafiyetli araçların elde tutma süresi yasalarla belirlenmiştir ve 2024 yılı itibarıyla yeni düzenlemeler getirilmiştir:

1. Önceki Kural:

   • 5 yıl boyunca araç satılamazdı.
   • 5 yılın sonunda araç ÖTV’siz olarak satılabiliyordu.

2. Yeni Düzenleme (2024):

   • Elde tutma süresi 10 yıla çıkarıldı.
   • Bu sürede, yeni bir ÖTV’siz araç alınamaz.
   • 5 yılı tamamladıktan sonra araç satılabilir ancak 10 yıl boyunca yeni bir muafiyet hakkı elde edilemez.

Bu yeni düzenleme, engelli bireylerin araçlarını uzun süre kullanmalarını teşvik etmeyi ve ÖTV muafiyeti suiistimallerini engellemeyi amaçlamaktadır.

Sonuç ve Özet

• Miras yoluyla intikal eden ÖTV muafiyetli araçlar için ek ÖTV ödemesi gerekmez.
• 5 yıl içinde satılırsa, ÖTV ödenmelidir.
• 2024 düzenlemesine göre, ÖTV muafiyeti için en az %40 yerli katkı oranı gerekmektedir.
• ÖTV muafiyetli araçların elde tutma süresi 10 yıla çıkarılmıştır.

Bu kapsamda, miras yoluyla ÖTV muafiyetli araç sahibi olan bireylerin, yeni düzenlemeleri dikkate alarak işlem yapmaları önemlidir.